تفاوت فرش ماشینی با دستباف
در انتخاب فرش، یکی از مهمترین چالشهایی که خریداران با آن مواجه میشوند، تشخیص تفاوت بین فرش ماشینی و دستباف است. این موضوع نه تنها در قیمت و ارزش هنری فرش تأثیر دارد، بلکه بر دوام، کیفیت و زیبایی آن نیز اثرگذار است. فرش دستباف بهعنوان یک اثر هنری و حاصل دسترنج هنرمندان ایرانی، از ویژگیهای خاصی مانند مواد طبیعی، بافت دستی و طرحهای اصیل برخوردار است، در حالی که فرش ماشینی با استفاده از تکنولوژی مدرن و الیاف مصنوعی تولید میشود. در این مقاله در هدیار به بررسی تفاوتهای اصلی این دو نوع فرش میپردازیم تا بتوانید با آگاهی کامل، انتخاب مناسبی داشته باشید.
تفاوت فرش ماشینی و دستباف چیست؟
آیا تا به حال به فرشهایی که در دل خانههایتان جا خوش کردهاند نگاه کردهاید؟ تا به حال از خود پرسیدهاید که آیا این نقش و نگارهای زیبا با دست یا ماشین در کنار یکدیگر جمع شدهاند؟ یا حتی فکر کردهاید تابلو فرشهایی که از دیوارهای شما آویزان هستند و با نام دستباف بودن به شما فروخته میشوند اصل هستند یا خیر؟

راه شناخت تفاوت فرش ماشینی با دستباف
عمده تفاوت فرش ماشینی و دستباف در رنگ، طرح و جنس الیاف استفاده شده است. اما باید توجه داشت که شناخت تفاوت فرش دستباف و ماشینی دشوار است، بهخصوص اگر تجربه زیادی در زمینه شناخت فرش نداشته باشید. دیگر نگران نباشید، پس از مطالعه کامل این مقاله به دانش کافی دست پیدا میکنید. سه تفاوت اصلی بین هر دو نوع فرش ماشینی و دستباف وجود دارد که عبارتاند از: حاشیه، پشت و روکش لبه فرش. این سه عنصر اساسی، اطلاعاتی را درباره فرایند تولید فرش در اختیار شما قرار میدهند.
فرش دستباف
اگر نگاهی به بافت فرش دستباف کنید درمییابید که هر گره فرش با دست انجام میشود. گرههای فرش ماشینی توسط ماشینهای بزرگ در کارگاه فرش انجام میشود. بافت فرش دست بافت در ابعاد 12 در 9 بیش از 12 ماه طول میکشد.

راه شناخت تفاوت فرش ماشینی با دستباف
فرشهای ماشینی
فرشهای ماشینی در اصطلاح تحت عنوان فرشهای بافندگی برقی نیز شناخته میشوند. فرشی که با استفاده از تفنگ مته برای قرار دادن پرز در پارچه تولید میشود نیز یک فرش ماشینی محسوب میشود.
فرشهای ماشینی معمولاً از الیاف مصنوعی مانند: پلیپروپیلن و نایلون مخلوط با مقداری پشم بافت میشوند. فرشهای دستباف با استفاده از ابریشم، پشم و پنبه بافت میشوند.
چگونه تفاوت فرش ماشینی و دستباف را تشخیص بدهیم؟
برای تشخیص تفاوت فرش ماشینی و دستباف میتوانید از روشهای زیرکمک بگیرید.
روش اول حاشیه قالیچه است. حاشیههای فرش میتواند به سرعت به شما نشان دهد که فرش شما دستباف یا ماشینی است. ویژگیهای حاشیه نیز نشان میدهند که آیا فرش مورد نظر ماشینی است یا خیر؟ اگر حاشیه ضمیمه فرش باشد، بهراحتی میتوانید متوجه شوید که فرش دستباف است و اگر بعد از آن حاشیه به کار اضافه شود، کالای ما یک فرش ماشینی است.
روش بعدی که میتوانید از آن کمک بگیرید، تکمیل لبه فرش است. لبه فرش نیز میتواند تفاوت فرش ماشینی و دستباف را به شما نشان دهد. اگر از هر نوع صحافی یا خرجی استفاده شده باشد، فرش مورد نظر ماشینی است. اگر بخیهای در آن طرف فرش دیده نشود، فرش دستباف است.
سادهترین راه برای اینکه متوجه شوید فرش ماشینی یا دستباف است، بررسی قسمت پشتی فرش است. وقتی پشت فرش را میبینید، متوجه میشوید که پشت آن ۱۰۰٪ خالص است.
هر چه جزئیات بیشتری در پشت فرش باشد کیفیت فرش بهتر است. اگر به دنبال فرش دستباف هستید، این جزئیات از اهمیت بالایی برخوردار هستند زیرا جزئیات زیاد به معنی صرف زمان بیشتر برای تکمیل است.
فرش دستباف برای مجموعهداران فرشی که تمایل دارند تا بر روی فرشهای مرغوب سرمایهگذاری کنند از اهمینت بالایی برخوردار است. طراحی دقیقتر در پشت فرشهای دستباف به معنای کیفیت بهتر است. گرهها در فرش دستبافت بادوامتر و ماندگارتر هستند.
پاورلوم دستگاه فرش ماشینی
فرشهای ماشینی توسط دستگاه بزرگی به نام پاور لوم (Power Loom) بافته میشوند. دستگاه بافندگی برقی بهصورت خودکار و توسط رایانه کنترل میشود. فرش ماشینی را میتوان به سرعت تولید کرد و با موادی از جمله پشم و الیاف مصنوعی مانند پلیپروپیلن، نایلون، پلیاستر، اکریلیک و ابریشم هنری تکمیل کرد.
ویژگی های انحصاری فرش ماشینی
تمام این اطلاعات مبنی بر این موضوع نیست که فرشهای ماشینی بد باشند، بلکه آنها به راحتی قابل شستشو هستند و به سختی دچار تداخل رنگ میشوند. از طرفی استفاده از فیبر مطلوب، ایجاد حساسیت نمیکند. فرشهای ماشینی بسیار ظریف و دلپذیر بافته میشوند.
نتیجه گیری
در این مقاله تلاش بر این داشتیم تا راه شناخت تفاوت فرش ماشینی با دستباف را برای شما بهخوبی بیان کنیم. حاشیه فرش معمولاً از نخهای تار فرش دستباف درست میشوند، اما در فرشهای ماشینی معمولاً انتهای فرش روی فرش دوخت میشود تا دستباف به نظر برسد. در فرش دستباف، لبهها با دست ابری میشود. درحالیکه در فرش ماشینی لبهها با ماشین دوخت میشوند.